In deel drie van onze blogserie over handmatig reinigen werd kort uitgelegd hoe een typisch handmatig reinigingsproces kan worden geïmplementeerd. In deel vier leggen we de basis uit van hoe de locaties of ruimtes die reiniging nodig hebben gedentificeerd kunnen worden en hoe je bepaalt hoe vaak ze gereinigd moeten worden.  Deze stappen zijn erg belangrijk voor het tot stand brengen van de consistent hygiënische omgeving die vereist is voor veilige voedselproductie. 

Houd je hoofdschoonmaakrooster up-to-date. 

Alle mogelijke hoeken en gaten in je productieomgeving die kunnen leiden tot onhygiënische voedselproductie als ze niet worden schoongemaakt moeten systematisch worden bijgehouden.  Hiermee wordt het concept van op risico gebaseerde reiniging aangeduid.

Een typisch reinigingsschema wordt over het algemeen gebruikt om de voorziening in effectief onderhoud, inrichting, uitrusting, hulpmiddelen, gebruiksvoorwerpen, kleding, voorzieningen en externe reiniging te documenteren.  Hieronder staat een afbeelding van de elementen:

Veranderingen in het schema moeten helder verantwoord worden en zichtbaar zijn in de procedures, trainingsprogramma's en beoordelingen. 

Herziening van het "schoonheidsniveau" voor oppervlakken in de omgeving. 

Het is essentieel om te verifiëren of de reiniging effectief is uitgevoerd en normaal valt het "schoonheidsniveau" van een oppervlak in de buurt onder een of meer van de volgende classificaties: 

• Sanitair: het oppervlak moet vrij zijn van pathogenen in het belang van de publieke gezondheid. Normaal gesproken worden oppervlakken getest en vindt er micro-swabbing plaats.
• Micro-schoon: naast de oppervlakken pathogeen-vrij houden, moet de aanwezigheid van bederfelijke organismen aanzienlijk verminderd worden. Dit verbetert niet alleen de voedselkwaliteit en de houdbaarheid, maar ook de algehele omgevingshygiëne.
• Allergeen-schoon: dit betekent het schoonmaken van oppervlakken om allergenen te verwijderen. Er zijn testkits voor snelle detectie van allergenen beschikbaar om de aanwezigheid of afwezigheid van specifieke allergenen op het oppervlak na reiniging te verifiëren.
• Kwaliteit-schoon: oppervlakken worden gereinigd om troep, vuiligheid en stoffen van het oppervlak te verwijderen die de productkwaliteit kunnen beïnvloeden.  Verificatie na het reinigen met behulp van ATP-swabs voor snelle detectie is gebruikelijk.  Er moeten aanvaardbare ATP-drempels worden vastgesteld en gegevens moeten worden bijgehouden voor inspectie door auditors als garantiebewijs dat alles kwaliteit-schoon is. 

Het is over het algemeen niet acceptabel om "indien nodig" te reinigen of om "noodreiniging" uit te voeren.  In plaats daarvan moet geplande reiniging van "Food Contact Surfaces" (FCS) en "Non-Food Contact Surfaces" (NFCS) de norm zijn, waarbij FCS (bijvoorbeeld oppervlakken van apparatuur) regelmatig worden gereinigd en gedesinfecteerd voor en na gebruik. Het is net zo belangrijk om NFCS te reinigen (bijvoorbeeld afvoeren, plafondbevestigingen, muuraansluitingen, lagers van apparatuur etc.), aangezien besmettelijkheden op deze oppervlakken eenvoudig op voedsel en FCS terecht kunnen komen. 

Voor de bestrijding van pathogenen, zoals Listeria monocytogenes, kan een locatie een zoek-en-vernietig-aanpak hanteren.  Hierbij is het doel om op zoek te gaan naar Listeria op plekken waar je ze het minst zou verwachten en passende bestrijdingsmiddelen te gebruiken, zoals regelmatige reiniging en desinfectie, schrobben en verwijderstrategieën van biofilm om hun aanwezigheid in elk micro-havengebied te minimaliseren. 

Creëren van je handmatige reinigingsplan

Schoonmaken is geen "one-size-fits-all"-benadering, aangezien verschillende locaties andere gespecialiseerde middelen nodig hebben, zoals hieronder wordt laten zien:

Wat komt er hierna?

Om de beste resultaten te halen uit handmatig schoonmaken is het van cruciaal belang de verantwoordelijkheden te verdelen en de effectiviteit en de efficiëntie van de taken bij te houden.  In onze volgende blogpost ligt de focus op het begrijpen van de mensen en afdelingen die verantwoordelijk zijn voor het plannen, uitvoeren, beoordelen en onderhouden van reinigingsprogramma's en taken.

Geselecteerde referenties:

• Remco (2020). The Role of Manual Cleaning in Biofilm Prevention and Removal. Whitepaper-link: https://go.remcoproducts.com/biofilms
• U.S. Food and Drug Administration. (2017). Draft guidance for industry: control of Listeria monocytogenes in ready-to-eat foods. Fed. Register, 82, 4803-4805.